میکروتیوب که به نام میکروتیوپ (microtube) نیز شناخته می شود، مناسب نگه داری و جابه جایی مواد آزمایشگاهی می باشد. این محصول لوله های کوچک و مدرجی هستند که بسته به کاربرد در انواع سایز و رنگ  طراحی شده اند.

مشخصات کلی میکروتیوب

• شکل ظاهری: بدنه استوانه‌ای ته‌گرد یا ته مخروطی، بدنه مخروطی شکل

• جنس: بدنه عمدتاً از جنس پلی‌پروپیلن ساخته شده است. درب از جنس پلی‌اتیلن می‌باشد.

• شکل درب: محدب (جلوگیری از تبخیر مواد) و تخت که می‌تواند به‌صورت جدا یا چسبیده به میکروتیوب باشد.

• رنگ: غالب میکروتیوپ‌ها از جنس پلی‌پروپیلن شفاف هستند. اما در برخی موارد، به‌منظور نگهداری ترکیبات حساس به اکسیداسیون نوری و یا دسته‌بندی انواع ترکیبات در مجموعه‌های تحقیقاتی و تولیدی کوچک، متوسط و یا بزرگ از رنگ‌های مختلف استفاده می‌شود تا از در صورت مخدوش شدن اطلاعات درج شده بر روی میکروتیوپ، نوع ماده داخل آنها به‌سادگی قابل‌شناسایی و تفکیک باشند؛ بنابراین میکروتیوپ‌ها در ۵ رنگ قهوه­ای تیره، آبی، بنفش، سبز و زرد علاوه بر فرم شفاف آن نیز تولید می‌شوند.

• اندازه و حجم : 0.1ml – 0.2ml – 0.5ml – 1ml – 1.5ml – 2ml – 5ml

ویژگی‌ها میکروتیوب

• درب میکروتیوب دارای قفل ایمنی هنگام سانتریفیوژ و جابه‌جایی می‌باشد و تحت‌فشارهای بالا به‌راحتی درب آن‌ها باز نشده و اجازه ازدست‌رفتن نمونه‌ها و مواد با ارزش را نمی‌دهد.
• تیوب‌های ساخته شده بسیار شفاف برای انتقال دما و نور می‌باشد.
• نوعی از میکروتیوب برای جلوگیری از تبخیر بیش از حد مواد طراحی شده که دارای درب محدب است.
• وجود درب محدب در میکروتیوپ‌های مورداستفاده RealTime PCR برای عبور طیف نوری دستگاه و خواندن میزان جذب بسیار ضروری است.
• طراحی ویژه و ارگونومیک میکروتیوب امکان یک با یک‌دست کارکردن، باز و بسته کردن درب آن‌ها را به کاربران می‌دهد.
• این محصول مقاومت بالا در برابر تغییرات دمایی بین 100+ درجه سانتی‌گراد تا 196- درجه دارد.
• برخی از میکروتیوب‌های پلی‌پروپیلن نسبت به اتوکلاو ایمن هستند.

استریلیزاسیون میکروتیوپ‌

پس از اندازه مهم‌ترین ویژگی در میان تمامی انواع میکروتیوپ‌ها میزان استریلیزاسیون این محصولات است. این ویژگی نقش اساسی در کاربرد آنها در آزمایشات بیولوژیکی مختلف دارد. از این منظر میکروتیوپ‌ها به ۴ گروه تقسیم می­شوند.

• میکروتیوب غیر استریل
• میکروتیوب استریل
• میکروتیوب DNase & RNase, Pyrogene Free
• میکروتیوب DNase & RNase Free

غالب تولیدکنندگان مطرح میکروتیوپ‌ها در سطح جهان، میکروتیوپ‌های 0.1ml و 0.2ml را تنها به‌صورت استریل، DNase & RNase Free و DNase & RNase, Pyrogene Free تولید می‌کنند. زیرا وجود آلودگی به DNA خارجی در تکنیک‏های کمتر حساسی مانند PCR استاندارد نیز می‌تواند منجر به بروز اشتباه در تفسیر نتایج شود. به همین دلیل نیز میکروتیوپ‌های مورداستفاده از تکنیک‌های حساسی مانند RealTime PCR تنها به‌صورت DNase & RNase, Pyrogene Free عرضه می‌شوند. زیرا کوچک‌ترین آلودگی DNA خارجی تأثیر بسیار شدیدی بر تفسیر نتایج داشته و منجر به رد نتایج آزمون خواهد شد.

نکات تکمیلی

• هنگام بستن درب آن صدایی شبیه کلیک شنیده می‌شود که نشانه چفت شدن درب است.
• تمامی میکروتیوپ‌های 1 – 0.2 – 0.5 – 1.5 میلی‌لیتر دارای بدنه استوانه و انتهای مخروطی هستند، درحالی‌که حجم‌های ۲ و ۵ میلی‌لیتر دارای بدنه یکدست استوانه‌ای و انتهای محدب هستند.
• متأسفانه برخی از آزمایشگاه‌ها به طور ندانسته یا عمداً یکبار دیگر استریپ‌ها را شستشو می‌دهند و مجدداً استفاده می‌کنند که در این حالت به‌خاطر ازبین‌رفتن خاصیت DNase و RNase در استریپ‌ها و یا ایجاد کدورت و یا رسوب پس از شستشو، قرائت دستگاه را دچار اختلال می‌کند.
• تست‌های بررسی اسیدهای نوکلئیک در دستگاه‌های Real-Time PCR با استفاده از میکروتیوب‌های یکبار مصرف به انجام می‌رسد.
• هر دستگاه میکروتیوب مختص خود را نیاز دارد، به طور مثال دستگاه‌های روتورژن و MIC به‌صورت گردشی عمل می‌کنند درحالی‌که باقی دستگاه‌ها میکروتیوب‌ها در داخل پلیت قرار داده شده و ثابت می‌باشند و میکروتیوب‌های نواری 8 خانه نیاز دارند.
• میکروتیوپ‌های 1 ml به علت اندازه کوچک به‌صورت نواری تولید می‌شوند که به‌اصطلاح به آن‌ها استریپ می‌گویند. استریپ‌های 0.1 در انجام تست‌های ریل تایم پی سی ار در دستگاه ABI و ABI STEP ONE PLUS کاربرد دارد.