6 دلیل برای نتایج اشتباه آزمایش چربی خون
علت نتایج کاذب آزمایش LDL و HDL خون چیست؟
نتایج کاذب آزمایش چربی را در این مقاله بررسی می کنیم. ناشتا بودن اشتباه، مصرف داروها، خطای انسانی و عوامل مختلف دیگر می تواند باعث شود که آزمایش چربی خون نتایج منفی کاذب یا مثبت کاذب را به همراه داشته باشد. آزمایش سطح HDL و LDL معمولاً نتایج دقیق تری نسبت به بررسی LDL به تنهایی دارد.
سنجش کلسترول
آزمایش کلسترول آزمایشی است که پزشک شما می تواند از آن برای اندازه گیری میزان کلسترول «خوب»، «بد» و تری گلیسیرید در خون شما استفاده کند.
کلسترول چیست؟
کلسترول یک چربی نرم و مومی است که بدن شما برای عملکرد صحیح به آن نیاز دارد. با این حال، کلسترول بیش از حد می تواند منجر به موارد زیر شود:
- بیماری قلبی
- سکته
- تصلب شرایین ، گرفتگی یا سخت شدن عروق
در مردان، باید سطح کلسترول خون به طور منظم از 35 سالگی یا کمتر اندازه گرفته شود.
زنان، باید غربالگری معمول کلسترول را در 45 سالگی یا کمتر شروع کنند. برای اطمینان بیشتر، بهتر است هر 20 سال یکبار از 20 سالگی کلسترول خود را آزمایش کنند. یک زن برای کنترل سطح کلسترول خود، باید هر سال کلسترول خود را چک کند.
آزمایش کلسترول چه چیزی را اندازه گیری می کند؟
در این قسمت از مطلب می خواهیم بدانیم آزمایش کلسترول برای چیست؟ هنگامی که برای سنجش میزان چربی خون خود به آزمایشگاه مراجعه می کنید ممکن است برای شما این سوال پیش آمده باشد که آزمایش چربی و کلسترول چه چیزی را بررسی می کند؟
آزمایش کلسترول چهار نوع لیپید یا چربی را در خون شما اندازه گیری می کند:
- کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL): این کلسترول “خوب” نامیده می شود چون به حذف کلسترول بد (LDL) از خون شما کمک می کند.
- تری گلیسیرید (Triglyceride): وقتی غذا می خورید، بدن شما کالری مورد نیاز خود را به تری گلیسیرید تبدیل می کند، که در سلول های چربی شما ذخیره می شود. افرادی که اضافه وزن دارند، دیابت دارند، شیرینی زیاد می خورند یا الکل زیاد می نوشند، سطح تری گلیسیرید بالایی دارند.
- لیپوپروتئین با چگالی پایین (LDL): این کلسترول «کلسترول بد» نامیده می شود.
در ادامه توضیحات بیشتری در باره کلسترول و نقش آن در بدن به شما می دهیم. لطفا با ما همراه باشید.
کلسترول در بدن چه می کند؟
خیلی از ما ممکن است هربار اسم کلسترول را به عنوان یک عامل مضر شنیده باشیم اما باید بدانیم کلسترول نه تنها به آن بدی ها که فکر می کنیم نیست بلکه وجودش در بدن خیلی هم لازم و ضروری است. بدن شما از کلسترول برای تولید هورمون ها و ویتامین D و کمک به هضم مواد غذایی استفاده می کند. کبد شما کلسترول کافی برای انجام این وظایف تولید می کند، اما بدن فقط کلسترول را از کبد شما دریافت نمی کند. کلسترول همچنین در غذاهایی مانند گوشت، لبنیات و طیور وجود دارد. اگر از این غذاها زیاد بخورید، ممکن است سطح کلسترول شما بیش از حد بالا برود.
LDL بالا چه خطری دارد؟
در بند قبل گفتیم که کلسترول باید در بدن وجود داشته باشد مشکل از آن جایی شروع می شود که مقدار آن از حد متعادل بیشتر می شود. در طی هضم چربی ها و فعل و انفعالاتی که در بدن رخ می دهد، بیش از 70 درصد LDL در کبد از خون خارج می شود. کبد این حجم از چربی را به وسیله ماکروفاژ ها را بر می دارد. بعد از برداشتن چربی آن را به دیواره سرخرگ ها برده و باعث انباشتگی لایه های چربی در این رگ ها می شود. حضور مقدار بالای این چربی در شریان ها ممکن است منجر به بروز بیماری آترو اسکلروزیس (تصلب شرایین یا سخت شدگی دیواره شریان ها) شود. همچنین این تجمع خطر بیماری عروق کرونر (CHD) را بالا می برد.
این چربی می تواند خطر لخته شدن خون در عروق شما را افزایش دهد. اگر لخته خون حرکت کند و یک شریان در قلب یا مغز شما مسدود شود، ممکن است دچار سکته مغزی یا حمله قلبی شوید. علاوه بر حمله قلبی یا سکته مغزی تجمع LDL همچنین ممکن است جریان خون و اکسیژن به اندام های اصلی را کاهش دهد. کمبود اکسیژن در اندام ها یا شریان ها ممکن است منجر به بیماری های کلیوی یا بیماری شریانی محیطی شود.
HDL پایین در آزمایش خون
این ماده به عنوان یکی از چربی های «خوب» خون شناخته می شود. در ساختار این مولکول بیشتر ظرفیت آن یعنی حدود نیمی از آن را پروتئین تشکیل داده است. نقش اصلی کلسترول خوب (HDL) در بدن این است که کلسترول را از سلول های بدن به سمت کبد می برد.
تفاوت بین HDL و LDL کلسترول چیست؟
برای توضیح تفاوت کلسترول خوب و بد باید این فرق را در نحوه عملکرد و ساختار این دو جستجو کنیم. ال دی ال ها حامل های اصلی کلسترول هستند و کلسترول را به سلول های بدن می رسانند. بعد از این مطلب به بررسی نتایج کاذب آزمایش چربی می پردازیم.
- کلسترول کل: طبق تحقیقات انجام شده اگر مقدار کلسترول کل زیر 200 میلی گرم در دسی لیتر باشد حالتی نرمال محسوب می شود. کلسترول بین 200 الی 230 میلی گرم در دسی لیتر «مرز بالا» را نشان می دهد و در مواردی که میزان کلسترول بیش تر از 240 میلی گرم در دسی لیتر باشد ریسک ابتلای بیماری قلبی 2 برابر خواهد شد.
- کلسترول بد یا LDL : نرخ مطلوب میزان کلسترول بد کمتر از 100 میلی گرم بر دسی لیتر می باشد. اگر این مقدار بین 100 تا 129 میلی گرم قرار بگیرد به آن رنج نزدیک به مطلوب گفته می شود. برای نتیجه های بیشتر از 130 باید نسبت به چربی خون و میزان آن خیلی دقت کرد. چون میزان 130 تا 150 میلی گرم در دسی لیتر مرز بالای کلسترول بد محسوب می شود. در صورتی که در سنجش چربی خون بیماری عدد بین 160 تا 189 باشد نشان دهنده نرخ بالای چربی است. در نهایت فردی با نتیجه 190 میلی گرم در دسی لیتر در محدوده بسیار بالا قرار می گیرد.
- کلسترول خوب یا HDL : به طور طبیعی بر طبق نظر بسیاری از محققین و استاندارد آزمایشگاهی میزان 60 میلی گرم در دسی لیتر HDL در حد نرمال قرار دارد. 40 میلی گرم یک رنج خطرناک برای بیماری های قلبی محسوب می شود.
نتیجه تست چربی خون
قبل از اینکه به بحث اصلی یعنی علت نتایج کاذب آزمایش چربی خون برسیم باید گفت که نتیجه تست چربی خون به پارامتر های مختلفی از جمله سن، جنسیت، سابقه پزشکی و روشی که برای سنجش چربی استفاده می شود بستگی می شود. در ادامه این موارد را توضیح می دهیم.
رنج نرمال تست چربی خون بر اساس سن را در جدول زیر می بینید.
No | بزرگسالان | کودکان |
---|---|---|
کلسترول کل | کمتر از 200 mg/dl | کمتر از 170 mg/dl |
HDL | 60 mg/dl یا بیشتر | 45 mg/dl یا بیشتر |
LDL | کمتر از 100 mg/dl | کمتر از 110 mg/dl |
تری گلیسرید | کمتر از 149 mg/dl | 75 تا 99 mg/dl |
اهمیت آزمایش سنجش LDL و HDL در چیست؟
وقتی صحبت از چربی خون به میان می آید ذهن و فکر همه ما خواه یا ناخواه درگیر بیماری هایی می شود که ممکن است در اثر افزایش چربی به آنها مبتلا شویم. اهمیت آزمایش چربی خون را به خوبی می توانیم درک کنیم. پزشکان توصیه می کنند که به منظور پیشگیری و درمان بیماری هایی مثل سکته قلبی، تصلب شرایین و غیره لازم است به طور منظم چربی های خوب و بد خون اندازه گیری شوند. این کار به افراد کمک می کند که بدانند آیا در معرض خطر هستند یا خیر.
قبل از آزمایش چربی خون چه نکاتی را باید رعایت کرد؟
آزمایش HDL: این آزمایش ممکن است در هر زمان از روز بدون ناشتا اندازه گیری شود. با این حال، اگر آزمایش به عنوان بخشی از نمای کلی چربی ترسیم شود، به 12 ساعت ناشتا نیاز دارد (بدون غذا یا نوشیدنی ، به جز آب). برای اینکه به دقیق ترین نتایج دست یافت لازم است، حداقل دو ماه پس از حمله قلبی، جراحی، عفونت، آسیب یا بارداری منتظر بمانید و بعد از آن سطح HDL را بررسی کنید. در این صورت می توان به درست بودن نتیجه آزمایش اعتماد کرد و از نتیجه کاذب به دور ماند.
آزمایش LDL : در این آزمایش خون باید بعد از 12 ساعت ناشتایی (بدون غذا و نوشیدنی ، به جز آب) گرفته شود. برای داشتن دقیق ترین نتایج، حداقل دو ماه پس از حمله قلبی، جراحی، عفونی، آسیب یا بارداری منتظر بمانید تا سطح LDL را بررسی کنید.
6 دلیل که تست چربی خون های HDL و LDL را کاذب می کنند.
نتایج کاذب آزمایش چربی خون را از نظر عوامل تاثیر گذار بررسی می کنیم. به طور کلی وقتی قرار است آزمایش چربی خون بدهید برای اطمینان از نتیجه توصیه می شود.
- به مدت دو هفته رژیم غذایی عادی و متعادلی را برای خود در نظر بگیرید. اگر کمتر باشد نتیجه ممکن است قدری تغییر کند.
- حالت بدنی و طرز قرار گرفتن بیمار برای نمونه گیری هم خیلی مهم است. به گونه ای که اگر بیمار حدود 20 دقیقه به پشت خوابیده باشد نتیجه آزمایش چربی به طور کاذب کمتر می شود.
- اگر کمتر از 72 ساعت قبل از آزمایش الکل مصرف کرده باشید، نتیجه تست تست به طور غیر واقعی و کاذب بالاتر از حد واقعی خود را نمایان می کند.
- ورزش سنگین تا 24 ساعت قبل از آزمایش نتیجه تست چربی را به طور کاذب پایین خواهد برد.
- از موارد دیگری که باعث کاهش غیرواقعی تست خواهد شد میتوان به کشیدن سیگار، بارداری و کاهش وزن اشاره کرد.
- مصرف غذاهای حاوی چربی زیاد قبل از تست به طور مؤثری نتیجه آزمایش را بهصورت کاذب افزایش میدهد.
با میزان بالای کلسترول بد و تریگلیسرید چه کنیم؟
در این قسمت میخواهیم به این نکته بپردازیم که چگونه میتوان میزان کلسترول خون را کنترل کنیم تا از عوارض آن یعنی بیماریها مختلفی که به علت چربی خون ایجاد میشود در امان بمانیم.
کلسترول را میتوان بهراحتی با تغییر در دو مورد در زندگی کنترل کرد:
- رژیم غذایی
- شیوه زندگی
ورزش و کاهش مصرف دخانیات: اگر شیوه زندگی شما شامل سیگارکشیدن، نوشیدن الکل و انجامدادن فعالیت بدنی اندک است، در معرض خطر ابتلا به کلسترول بد هستید. فوراً سیگار را کنار بگذارید، مصرف الکل خود را کاهش دهید و هفتهای 4 تا 5 بار، به مدت حداقل 30 دقیقه ورزش کنید.
کنترل رژیم غذایی: رژیم غذایی بهراحتی قابلکنترل است. غذاهای بیارزش، غذاهای فرآوری شده، چربیهای ترانس و غذاهای حاوی قند یا نمک را حذف کنید. در عوض محصولات تازه میوه و سبزیجات، میوههای خشک بخورید و مقدار زیادی آب بنوشید. غذاهای غنی از اسیدهای چرب امگا 3 را برای افزایش سطح HDL مانند دانه کتان، ماهی آزاد، ساردین و ماهیتن اضافه کنید.
جمع بندی پایانی
اگر بخواهیم خلاصه ای مختصر و مفید از آنچه که گفته شد در اختیار شما بگذاریم می توانیم بگوییم در این نوشته ابتدا کلسترول و نقش حیاتی آن را در بدن بررسی کردیم. بعد از آن در مورد تفاوت کلسترول خوب (HDL) و بد (LDL) صحبت کردیم. علاوه بر آن گفتیم که اگر این کلسترول ها از حد خود کم یا بشتر شوند باعث بروز مشکلات جدی در بدن ما می شود. در انتها به طور مفصل راجع به علت کاذب شدن نتیجه آزمایش چربی مواردی را ذکر کردیم که برای جمع بندی می توان گفت اگر به صورت صحیح ناشتا بودن رعایت نشود می تواند نتیجه آزمایش اشتباه شود.
اشتراک گذاری