در مبحث قسمت اول در رابطه با نمونه گیری برای آزمایشات کشت سلولی از بافت های بالغین و جنینی صحبت کردیم و مزایا و معایب هر روش مطرح شد. هم اکنون در رابطه با نمونه گیری برای آزمایشات کشت سلولی از سلول های بنیادی رویانی و تفاوت کشت سلول از بافت طبیعی و سرطانی مطرح می گردد:

سلول های بنیادی رویانی

یکی از پیشرفت های اخیر، جدا کردن سلول های بنیادی رویـانی طـی مرحلـه بلاستوسـیت است. این سلول ها می توانند در محیط کشت به مقدار زیاد تکثیر یافته و نسل های زیادی را ایجاد نمایند. این سلول ها تحت شرایط مناسب و وجود فاکتور هـای خـاص بـه سـلول هـای خاص تمایز می یابند. امروزه استفاده از این سلول ها در صدر تحقیقات درمانی قرار دارند.

بافت های طبیعی و سرطانی

از بافت های طبیعی سلول هایی با عمر مشخص ایجاد می شود، در حالیکه سلول های پیوسـته اغلب منشأ سرطانی دارند. بعضی از سلول های پیوسته منشأ غیر سـرطانی دارنـد کـه سـلول های MDCK و فیبروبلاستهای ۳T3 از آن جمله اند. اغلب سلول های طبیعی بصـورت تمـایز یافته رشد می کنند و شروع تمایز این سلول ها موجب توقف تکثیرشان مـی شـود.

بعضـی از سلول های طبیعی نظیر فیبروبلاست ها و سلول های اندوتلیال می توانند پس از تمایز دوبـاره به سلول های غیر متمایز تبدیل شوند و تکثیر خود را از سر گیرنـد. در حالیکـه سـلول هـایی نظیر سلول های پوششی سنگفرشی و بسـیاری از سـلول هـای هماتوپویتیـک پـس از شـروع فرآیند تمایز، قادر به از سرگیری قدرت تکثیر خود نیستند.

سلول های کشت داده شده از سلول های سرطانی می توانند به مقدار اندکی متمـایز شـوند و در عین حال قدرت تقسیم خود را حفظ کنند. سلول های B-16 کـه منشـأ ملانومـای موشـی دارند از آن جمله اند. در بسیاری از مطالعات مربوط به فرآیند تمایز از این موضوع اسـتفاده شده است و از سلول های خاصی نظیر سلول های هپاتومای موش صحرایی و انسان و سـلول های نوروبلاستومای جوندگان به عنوان سلول هایی که می توانند متمایز شوند و در عین حـال قدرت تقسیم خود را حفظ کنند استفاده شده است. البته طبیعی بودن فرآینـد تمـایز در ایـن سلول ها هنوز مورد تردید است.

سلول های سرطانی را می توان به حیوان هم نژاد وارد نمود که یـک روش سـاده، ارزان ولـی البته غیر اخلاقی جهت تولید مقادیر فراوان از سلول های سرطانی با خلوص کمتـر اسـت. در صورتی که به حیوان هم نژاد دسترسی نبود، می توان سلول هـای فـوق را در موشـهای فاقـد تیموس تکثیر داد.