تجهیزات و مواد مصرفی آزمایشگاه نقش کمکی و بسیار کاربردی در انجام آزمایشات دارند. هر محصولی که نقش ابزاری برای پیش برد آزمایش را داشته باشد، چه بعد از آزمایش به سطل زباله ریخته شود و چه با اتوکلاو و سایر روش‌های استریلیزاسیون مجدد به چرخه مصرف بازگردانده شوند، در این دسته‌بندی قرار می‌گیرد.

کالاهای مصرفی همان‌طور که از نامشان پیداست، صرفاً جهت مصرف دوره‌ای و مقطعی ساخته می‌شوند، به این معنا که پس از اتمام تاریخ مصرف درج شده بر روی آنها و یا اتمام محتوای آنها (برای مثال پلیت و فلاسک کشت سلولی) کالا دیگر کارایی ندارد.

تنوع محصولات

این دسته متنوع‌ترین بخش محصولات آزمایشگاهی را در بر می‌گیرد. علاوه بر برخی مواد مصرفی روتین جهت شروع هر آزمایش از قبیل ماسک و دستکش، هر آزمایش مواد مصرفی خاص خود را می‌طلبد.

لازم به ذکر است هر یک از این مواد مصرفی توسط برندهای متنوعی تولید می‌گردند که گاهاً با دستگاه همان برند سازگار است.
به‌طورکلی تجهیزات مصرفی از نظر جنس به دودسته شیشه‌ای، پلاستیکی تقسیم می‌شوند.

دانلود لیست کامل محصولات تجهیزات مصرفی آزمایشگاهی

مواد مصرفی پلاستیکی

ظروف پلاستیکی آزمایشگاهی (Laboratory Plasticware) مجموعه‌ای از تجهیزات یا ابزار مورداستفاده در آزمایشگاه‌ها هستند که از انواع مواد پلاستیکی ساخته می‌شوند.

ویژگی‌های ظروف پلاستیکی

  • ظروف شیشه‌ای آزمایشگاهی برای گرم‌کردن مواد شیمیایی یا انجام برخی واکنش‌های شدید مناسب هستند.
  • دستگاه‌ها و ظروف ساخته شده از پلاستیک به‌راحتی مانند شیشه قابل شکستن نیستند.
  • نگهداری از ظروف پلاستیکی آزمایشگاهی در مقایسه با ظروف شیشه‌ای بسیار آسان است.

انواع مواد پلاستیکی آزمایشگاهی در وندیداز

  • میکروتیوب
  • رک میکروتیوب
  • لوله گاما
  • لوله خون‌گیری
  • لوله فالکون
  • رک لوله فالکون
  • سرسمپلر
  • رک سرسمپلر
  • سیف تی باکس
  • فلاسک کشت
  • بطری‌های آزمایشگاهی پلاستیکی
  • سینی‌های پلاستیکی
  • پیپت‌های پلاستیکی
  • ویال
  • ظروف نمونه پلاستیکی
  • بورت پلاستیکی
  • مخروط پلاستیکی
  • کووت‌های پلاستیکی
  • گیره‌های فیشر
  • رک فلاسک کشت
  • نگهدارنده قیف پلاستیکی
  • قیف پلاستیکی
  • سیلندر پلاستیکی
  • میکسر پلاستیکی
  • کولیس‌های پلاستیکی
  • لوله‌های آزمایش پلاستیکی
  • رک لوله‌های آزمایش پلاستیکی
  • درپوش لوله‌های آزمایش پلاستیکی
  • همزن پلاستیکی
  • جعبه رنگ‌آمیزی پلاستیکی
  • کاردک پلاستیکی
  • اسلاید میلر پلاستیکی
  • باکس کشویی پلاستیکی
  • مخزن پلاستیکی
  • پلیت و میکرو پلیت‌های پلاستیکی
  • رک پیپت پلاستیکی
  • جعبه پیپت پلاستیکی
  • پمپ‌های پیپت پلاستیکی
  • پلیت کشت میکروب
  • پلیت الایزا

مواد مصرفی شیشه‌ای

به دلیل ویژگی بی‌اثر بودن شیشه‌آلات آزمایشگاهی یکی از پرکاربردترین تجهیزات آزمایشگاهی محسوب می‌شوند. این ظروف به کاربر اجازه می‌دهند تا به‌راحتی مواد شیمیایی مختلف را درون آن‌ها نگهداری کند. بااین‌وجود، تمامی شیشه‌آلات آزمایشگاهی از ویژگی‌های یکسانی برخوردار نیستند. مواد مختلفی در ساخت شیشه‌آلات آزمایشگاهی مورداستفاده قرار می‌گیرد که این امر سبب تغییر در ویژگی‌های این ظروف خواهد شد. تجهیزات مصرفی ساخته شده از شیشه، شکننده هستند و در هنگام کار به مراقبت بیشتری نیاز دارند.

برخی از خواص شیشه‌آلات آزمایشگاهی که به سبب تغییر در مقدار و نوع مواد اولیه آنها می‌شود شامل:

مقاومت در برابر گرما و حرارت، استحکام در برابر ضربه، شفافیت و…

جنس شیشه‌آلات آزمایشگاهی

  • غیرآلی سیلیکات
  • شیشه بروسیلیکات
  • اکریلیک
  • شکری
  • سودا لایم
  • شیشه آلومینیوم اکسی نیتریل

کاربرد شیشه‌آلات آزمایشگاهی

  • جابه‌جایی مواد شیمیایی
  • نگهداری مواد شیمیایی
  • اندازه‌گیری و انجام واکنش‌های مواد شیمیایی

کلاس بندی های شبشه آلات

شیشه‌آلات آزمایشگاهی علاوه بر تقسیم‌بندی بر اساس کاربرد، به چندین کلاس نیز برحسب جنس، دقت و مقاومت طبقه‌بندی می‌شوند که شامل:

کلاس‌بندی بر اساس میزان دقت اندازه‌گیری

  •  کلاس A

ظروف شیشه‌ای کلاس A از میزان خطای اندازه‌گیری کمتری برخوردار هستند. این ظروف اغلب دارای گواهی تأیید از شرکت سازنده هستند که بر اساس مقررات مربوط به استانداردهای معتبری مانند ASTM یا Din یا ISO ارائه شده است.
ازآنجایی‌که ظروف شیشه‌ای کلاس A اغلب از شیشه بروسیلیکات ساخته می‌شوند، میزان مقاومت آن‌ها نسبت به دما و مواد شیمیایی نیز بیشتر است.

  • کلاس B

شیشه‌آلات آزمایشگاهی کلاس B اغلب از جنس شیشه سودا لایم ساخته می‌شوند و تلورانس یا میزان خطای آن‌ها حدوداً 2 برابر ظروف شیشه‌ای کلاس A است.

  •  کلاس AS

شیشه‌آلات آزمایشگاهی با Class AS دقتی معادل ظروف شیشه‌ای کلاس A دارند. تفاوت این ظروف در این است که برای خروج سریع‌تر مایع در بورت‌ها و پیپت‌ها طراحی شده‌اند. به‌عبارت‌دیگر زمان تحویل (Delivery Time) آن‌ها کمتر است. زمان تحویل، حداقل زمانی است که برای خالی‌کردن یک ظرف از مایع در نظر گرفته می‌شود و به کشش سطحی بین مولکول‌های مایع و شیشه بستگی دارد. این عدد برحسب ثانیه بر روی شیشه‌آلات آزمایشگاهی درج شده است.

کلاس‌بندی بر اساس مقاومت در برابر مواد

  • کلاس A1,A2,A3 استاندارد شده بر اساس ISO695 برای نگهداری مواد قلیایی
  • کلاس HGB  (استاندارد شده بر اساس ISO719) برای ظروفی که واکنش‌پذیری در آنها رخ می‌دهد.

این تقسیم بر اساس آزمایشی به نام دانه شیشه (glass-grain test) صورت می‌گیرد. به این صورت که دو گرم از دانه‌های ریز شیشه (به‌اندازه 300 تا 500 میکرومتر) در یک بشر با 50 میلی‌لیتر آب در دمای 121 درجه سانتی‌گراد به مدت یک ساعت حرارت داده می‌شود. سپس تعداد یون‌های (Na2O) آزاد شده در این مدت، از طریق تیتراسیون آب اندازه‌گیری می‌گردد که در آن اسید هیدروکلریک به‌عنوان محلول استاندارد و محلول متیل رد (Methyl red) به‌عنوان شاخص مورداستفاده قرار می‌گیرد. چنانچه میزان یون‌های آزاد شده تا 31 میکروگرم باشد، شیشه به‌عنوان کلاس 1 طبقه‌بندی می‌شود. هرچه میزان یون‌های آزاد شده بیشتر باشد، مقاومت هیدرولیکی شیشه کمتر است.

مشاهده اخرین تغییرات ISO719

  • کلاس  S1,S2,S3,S4 برای ظروفی که در تماس با اسید هستند.

انواع شیشه‌آلات آزمایشگاهی در وندیداز

  • لوله‌آزمایش شیشه‌ای
  • بالن شیشه‌ای
  • ارلن
  • بشر شیشه‌ای (لیوان آزمایشگاهی)
  • استوانه مدرج (مزور)
  • قیف
  • قیف جداکننده
  • شیشه ساعت
  • بالن حجم‌سنجی
  • بالن تقطیر

لیست تولیدکنندگان داخلی (ایرانی) ظروف آزمایشگاهی

  • سینا شیشه
  • تک پیرکس
  • نوین پیرکس
  • و …

لیست تولیدکنندگان وارداتی (خارجی) ظروف آزمایشگاهی

  • پیرکس انگلستان
  • شات دوران آلمان
  • کوئیک فیت انگلستان
  • تی جی آی آلمان
  • زیماکس آلمان