توضیحات

نیتریک اسید به بخش بسیار مهمی در صنایع مختلف تبدیل شده است، از تولید کود تا ساخت مواد منفجره و سوخت موشک. مطالب زیر مربوط به برخی از کاربردهای آن در زمینه‌های مختلف است.

• امروزه بیشترین موارد مصرف نیتریک اسید در تهیه کودهای شیمیایی( کشاورزی)، از قبیل کودهای نیترات( نیترات کلسیم، نیترات آمونیوم و …)، نیتروفسفات، کودهای مخلوط و .. است.
• در تولید نیترات‌های معدنی( نیترات آمونیوم انفجاری) و آلی از نیتریک اسید به وفور استفاده می‌شود.
• در اسیدشویی تجهیزات صنعتی، آبکاری، مقاوم سازی در برابر خوردگی، جداسازی طلا و نقره و در صنایع الکترولیز
• در صنایع نظامی، شیرسازی و پلاستیک سازی نیز مصرف نیتریک اسید قابل توجه است.
• در متالورژی، در ترکیب با الکل برای حک کردن طرح بر روی فلزاتی مانند برنج، مس، برنز و …
• به عنوان ماده‌ی اکسید کننده در موشک با سوخت مایع در رشته مهندسی هوا فضا
• ساخت نمک‌های نیترات، مانند نیترات آمونیوم، نیترات نقره، نیترات کلسیم و …
• استفاده گسترده‌ در شیمی به‌عنوان یک واکنش‌گر آزمایشگاهی
• ساخت رنگینه‌ها و داروها از محصولات مختلف قطران زغال سنگ
• خالص سازی فلزات مختلف با ارزش از جمله طلا، نقره و پلاتین
• در تهیه‌ی ” تیزاب سلطانی” و یا نیتروهیدروکلریک‌اسید( مایعی بخار مانند که عناصر نجیب در آن حل می‌شوند)؛ اسید نیتریک استفاده می‌شود.
• ترکیب آبی آن با توجه به توانایی حذف ترکیبات کلسیم و منیزیم رسوب شده برای تمیز کردن مواد غذایی و تجهیزات لبنی استفاده می‌شود.
• گیاهان برای رشد نیاز به نیتروژن دارند، اما آن‌ها می‌توانند آن را از اتمسفر جذب کنند، اما نه به طور مستقیم. در حین باران، رعد و برق‌ها به طور خاص، مقدار زیادی نیتریک اسید را در نتیجه‌ی واکنش‌های شیمیایی در جو ایجاد می‌کنند، که باعث ایجاد باران اسیدی می‌شود. درنتیجه نیتروژن در آب حل شده و به خاک راه می‌یابد و توسط گیاهان جذب می‌شود. در نتیجه گیاهان نیتروژن مورد نیاز خود را کسب می‌کنند.

اگر چه نیتریک اسید بسیار مفید است، اما نمی‌توان این واقعیت را نادیده گرفت که نیتریک اسید خطراتی هم دارد. قدرت زیاد اکسید کنندگی نیتریک اسید، در هنگام تماس با ترکیباتی مانند سیانیدها و کاربیدها می‌تواند به راحتی باعث انفجار شود. با وجود تمام این خطرات، نگه‌ داری ترکیبات نیتریک اسید بسیار مهم بوده و باید با دقت زیادی انجام شود.