کیت الایزا DHEA-S

دهیدرو اپی آندروسترون سولفات (DHEA-S) یک آندروژن و هورمون جنسی مردانه است که در خون مردان و زنان وجود دارد. نقش مهمی در ایجاد خصوصیات جنسی ثانویه مردانه در دوران بلوغ دارد و می‌تواند توسط بدن به آندروژن‌های قوی‌تر مانند تستوسترون و آندروستندیون متابولیزه شود یا به هورمون زنانه استروژن تبدیل شود.

DHEAS توسط قشر آدرنال (لایه بیرونی غدد فوق‌کلیوی) تولید می‌شود اما مقادیر کمتری توسط تخمدان‌های زن و بیضه‌های مرد نیز تولید می‌شود. ترشح DHEAS توسط هورمون هیپوفیز هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک (ACTH) و سایر عوامل هیپوفیز کنترل می‌شود.

ازآنجایی‌که DHEAS اساساً توسط غدد فوق‌کلیوی تولید می‌شود، به‌عنوان نشانگری برای عملکرد آدرنال مفید است. تومورهای آدرنال، سرطان‌ها و هیپرپلازی می‌توانند منجر به تولید بیش از حد DHEAS شوند. درحالی‌که سطوح بالا ممکن است در مردان بالغ مشاهده نشود، می‌توانند منجر به آمنوره و علائم قابل‌مشاهده ویریلیزاسیون شوند. شدت این تغییرات متفاوت است و ممکن است شامل موارد زیر باشد: صدای عمیق‌تر، هیرسوتیسم، طاسی با الگوی مردانه، عضلانی شدن، آکنه. زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک تمایل به افزایش سطح DHEAS دارند.

سطوح بیش از حد DHEAS در کودکان می‌تواند باعث بلوغ زودرس در پسران شود و اندام تناسلی خارجی مبهم، موهای زائد بدن و قاعدگی غیرطبیعی در دختران گردد.

مکانیسم‌های اثر DHEA و DHEA-S در نورون‌ها

DHEA و DHEAS دارای اثرات بازدارنده در گیرنده گاباآ هستند. DHEA و DHEAS به‌عنوان آگونیست در گیرنده r1 عمل می‌کنند که متعاقباً ممکن است گیرنده NMDA را فعال کند. DHEA هجوم Ca2+ به میتوکندری را مهار می‌کند. DHEA بر رشد نوریت جنینی از طریق تحریک گیرنده NMDA تأثیر می‌گذارد. DHEA فعالیت کیناز Akt را افزایش می‌دهد و آپوپتوز را کاهش می‌دهد، درحالی‌که DHEAS Akt را کاهش می‌دهد و آپوپتوز را افزایش می‌دهد.