معرفی و مقایسه انواع اتوآنالایز موجود در ایران

تقسیم‌بندی اتوآنالایزرهای بیوشیمی بر اساس روش قرائت تست‌ها

• Batch Analyzer

در این اتوآنالایزر قرائت به‌صورت تست به تست انجام شده و نتایج نیز به همین صورت نشان داده می‌شود. سرعت قرائت تست‌ها در این نوع آنالایزرها بین 40 الی 80 تست در ساعت است.

• Multibatch Analyzer

در این اتوآنالایزرها قرائت در حالت عادی به‌صورت تست به تست انجام می‌شود، ولی امکان تعریف اجرای چند تست مختلف برای یک نمونه و به‌صورت متوالی نیز وجود دارد. همچنین در این اتوآنالایزرها دستیابی به نتایج به هر دو صورت یعنی تست به تست یا بیمار به بیمار امکان‌پذیر است. سرعت این اتوآنالایزرها معمولاً بین 80 الی 240 تست در ساعت است.

• Random Access Analyzer

در این اتوآنالایزرها می‌توان در هر ساعتی برای نمونه اخذ شده، تست موردنظر را انتخاب و اجرا کرد. حال‌آنکه رعایت هیچ‌گونه ترتیبی اجباری نیست. سرعت این اتوآنالایزرها بین 100 الی 600 تست در ساعت است.

انواع اتوآنالایزر بر حسب دخالت تکنیسین و نوع محلول مصرفی

اصطلاح اتوماسیون در بیوشیمی بالینی به فرایندی اطلاق می‌شود که یک دستگاه تعداد زیادی از تست‌ها را با دخالت اندک تکنیسین یا کارشناس مربوط انجام می‌دهد. سیستم‌های فوق به دو نوع باز و بسته تقسیم می‌شوند.
در سیستم‌های باز (OPEN) تکنیسین می‌تواند پارامترهای تست را تغییر داده و محلول‌های موردنیاز را از هر فروشنده‌ای خریداری کند.
در سیستم‌های بسته (CLOSED) پارامترهای تست توسط سازنده برنامه‌ریزی‌شده و قابل تغییر نیستند بعلاوه محلول‌های موردنیاز هم مخصوص دستگاه موردنظر می‌باشند و باید از یک منبع واحد تهیه شوند.

به نظر شما کیت‌های بیوشیمی موجود در سایت ما مناسب دستگاه‌های سیستم باز است یا بسته؟

معرفی انواع روش‌های اندازه‌گیری در دستگاه‌های اتوآنالایزر

• روش فتومتری

در این دستگاه‌ها برای اندازه‌گیری به روش فتومتری به یک منبع نور، وسیله جداکننده طیف موردنظر و یک آشکارساز نیاز است.

هر دستگاه اتوآنالایزر از دو قسمت مشخص سخت‌افزار و نرم‌افزار تشکیل شده است. قدرت، کارایی و سادگی کار با هر دستگاه اتوآنالایزر ارتباط تنگاتنگی با نرم‌افزار آن دارد. منبع نور به‌کاررفته در دستگاه‌های آنالایزر می‌تواند لامپ‌های تنگستن، هالوژن، کوارتر، دوتریوم، جیوه یا لیزر باشد. برای جداسازی طیف موردنظر از فیلترهای تداخلی نوری استفاده می‌شود. این فیلترها معمولاً دارای پیک عبوری 30 تا 80 درصد پهنای باند 5 تا 15 درصد است. در اتوآنالایزرها این فیلترهای نوری در چرخ فیلتر (Filter Wheel) قرار داده شده‌اند و فیلتر موردنظر در زمان مناسب توسط نرم‌افزاری سیستم در محل عبور نور قرار می‌گیرد.

• فتومتری انعکاسی

در این روش نور منعکس شده اندازه‌گیری می‌شود. اجزای این سیستم همانند اجزای سیستم فتومتری است و معمولاً در اتوآنالایزرهایی که از معرف‌های خشک استفاده می‌کنند، به کار می‌رود. فلوروسنس ساطع شده حاصل از نمونه به کمک دتکتورهای مخصوصی در این روش اندازه‌گیری می‌شود. شدت نور ساطع شده (فلورسنت) رابطه مستقیم با غلظت ماده تحریک شده دارد.

• فلورومتری

این روش در اتوماسیون و روش‌های سنجش ایمنی کاربرد زیادی دارد. حساسیت آن هزار برابر بیشتر از روش‌های اسپکتروفتومتری است، اما تداخل زمینه‌ای ناشی از فلورانس سرم می‌تواند مشکل‌ساز باشد. هرچند این مشکل را می‌توان با انتخاب فیلترهای مناسب برای جداسازی طیف موردنظر و نیز با انتخاب رنگ فلورسنتی که طیف تشعشعی آن از طیف مواد تداخلی متفاوت باشد، حل کرد.

• کدورت سنجی یا نفلومتری

از این روش برای اندازه‌گیری کمی و کیفی رسوب حاصل از واکنش آنتی‌ژن آنتی‌بادی به کار می‌رود.

• ISE

تعداد زیادی از روش‌های الکتروشیمیایی در اتوآنالایزرها به کار می‌روند که رایج‌ترین آنها الکترودیون انتخابی یا (ISE Electrode Selective Ion) است.

اتوآنالایزرهای موجود در ایران

• محصولات کمپانی ژاپنی Roche/Hitachi

از جمله دستگاه‌های سنجش و آنالیز بیوشیمی موجود در ایران دستگاه‌های اتوآنالایزر هیتاچی در مدل‌های 917،902، 7080 و 912 می‌باشد. بر اساس توضیحات درج شده در وب‌سایت رسمی هیتاچی، از جمله دلایل ساخت و توسعه اتوآنالایزرهای سری 705 به بعد، به شرح زیر است:

از اواخر دهه 1970، تعداد معاینات بالینی به‌سرعت افزایش یافت و اتوماسیون معاینات بالینی موردنیاز بود. اما از سوی دیگر، در دهه 70 به دلیل عدم رشد فناوری، کوچک کردن آنالایزرهای خودکار دشوار بود و در نتیجه آزمایشگاه‌هایی با فضای بزرگ برای نصب و تجهیز این دستگاه‌ها موردنیاز بود؛ بنابراین، برای بسیاری از بیمارستان‌ها به جز بیمارستان‌های دانشگاهی و آزمایشگاه‌های بالینی، تهیه و نصب آنالایزرهای خودکار بیوشیمی هزینه بر و سخت بود. مدل 705 با وجود پیکربندی ساده فقط دو نازل برای پیپت کردن معرف و امکان اندازه‌گیری چندگانه را داشت که به‌موجب این ویژگی، بهبود قابل‌توجهی در نصب و نگهداری اتوآنالایزرهای بیوشیمی رخ داد. همچنین، با وجود رابط کاربری بهینه و استفاده از فناوری نظارت خودبه‌خودی هیتاچی موسوم به “entire reaction monitoring method” انقلابی در استفاده از اتوآنالایزرهای بیوشیمی رخ داد.

هیتاچی مدل 912

اتوآنالایزر بیوشیمی مدل هیتاچی ۹۱۲، دارای ۱۲ طول موج (۳۴۰،۳۷۶،۴۱۵،۴۵۰،۴۸،۵۰۵،۵۴۶،۵۷۰،۶۰۰،۶۶۰،۷۰۰،۸۰۰)، لامپ هالوژن تنگستن ۱۲ ولت، ۲۰ وات و ۳۶۰ تست در ساعت بدون ISE و ۷۲۰ تست در ساعت با  ISE می‌باشد. هیتاچی ۹۱۲، دارای یک پروب برای برداشت نمونه و دو پروب برای برداشت معرف می‌باشد.

همچنین این دستگاه دارای کنترل یونیت شامل: کامپیوتر اختصاصی مجهز به سیستم‌عامل Windows، مانیتور تاچ اسکرین، کیبورد، موس، پرینتر و پورت RS 232 جهت انتقال اطلاعات می‌باشد. اتوآنالایز هیتاچی ۹۱۲ توانایی تجزیه‌وتحلیل چندین نمونه مختلف از جمله سرم، پلاسما، ادرار و مایع نخاعی را دارد.