رپید تست بارداری (hCG)

تشخیص وجود هورمون hCG به کمک رپید تست بارداری hCG که نام کیت الایزا hCG Rapid نیز شناخته می‌شود، امکان تشخیص حاملگی را درست یک هفته بعد از لقاح فراهم می‌آورد. تعیین مقدار hCG در سه‌ماهه اول حاملگی از اهمیت بالایی برخوردار است. افزایش مقدار hCG بر وجود مول هیداتیدیفرم یا بچه خوره و حاملگی چندقلویی دلالت دارد. همچنین کاهش مقدار این هورمون می‌تواند علاوه بر نشانه سقط، علامت حاملگی خارج رحمی یا مرگ داخل رحمی جنین باشد. اما اگر در دوران غیر حاملگی این هورمون بالا رود می‌تواند نشانه وجود تومور باشد.

رپید تست چیست و چند نوع دارد؟

رپید تست (تست سریع) ابزاری است که در تشخیص مواردی مانند آنزیم تروپونین قلبی، ایدز، مالاریا، هپاتیت B,C ، سرطان مثانه، سرطان رکتوم، کرونا و… کاربرد دارد. اساس کار رپید تست‌ها مبتنی بر ایمنوتراپی، ایمونوکروماتوگرافی، آگلوتیناسیون و انواع تکنیک‌های ایمنی فیلتراسیون است. رپید تست‌ها از نظر شکل ساخت به‌صورت نوار تست باریک یا کاست پلاستیکی حاوی نوار تست و یا پنل‌های چندکاره تشخیصی قابل خریداری هستند.  این تست‌های سریع با نمونه‌های مختلف مانند نمونه خون، سرم، ادرار، بزاق، مدفوع و حتی نمونه عرق کار می‌کنند. لازم به ذکر است که کیت‌های رپید تست معمولاً برای تشخیص‌های کیفی به کار می‌روند و به‌ندرت از آنها برای تشخیص کمی استفاده می‌شود.

اهمیت آزمایش کمّی hCG در بانوان

HCG هورمون گلیکوپروتئینی است که به‌صورت نرمال در دوران بارداری توسط جفت ترشح می‌شود. با شروع بارداری غلظت آن در خون به‌سرعت افزایش‌یافته و در اواخر سه‌ماهه اول به بالاترین میزان خود می‌رسد. در خلال بارداری مقدار این هورمون در خون بسیار بالا بوده ولی به‌محض زایمان و بعد از گذشت چند روز مقدار آن به‌شدت کاهش‌یافته و قابل‌اندازه‌گیری نمی‌باشد. از نظر ساختمانی مولکول کامل HCG دارای دو زیر واحد آلفا و بتا است، زنجیره آلفا ساختمان مشابهی با زنجیره آلفای سایر هورمون‌های گلیکوپروتئینی مانند LH ,FSH و TSH دارد. تفاوت‌های موجود در زیر واحد بتاست که تفاوت‌های بیولوژیکی و ایمونوشیمیایی این هورمون‌ها را سبب می‌گردد که این تفاوت‌های ایمونوشیمیائی در تشخیص و اندازه‌گیری این هورمون‌ها حائز اهمیت فراوان هستند. روش‌های اختصاصی سنجش این هورمون امکان تشخیص بارداری را 8 تا 11 روز پس از لقاح فراهم می‌سازد.

دقیقاً hCG چیست و چه‌کار می‌کند؟

همانند FSH،LH و TSH گونادوتروپین جفتی انسانی (hCG) نیز به خانواده گونادوتروپین ها تعلق داشته و از دو زیر واحد آلفا و بتا تشکیل شده که در هورمون کامل (hCG Intact) به یکدیگر متصل هستند. زنجیره آلفا در هر چهار هورمون گلیکوپروتئینی یکسان است و زنجیره بتا، ساختار متفاوتی در این چهار هورمون داشته و مسئول اعمال هورمونی اختصاصی در هر یک از آنها می‌باشد. گونادوتروپین جفتی انسانی که توسط جفت در هنگام حاملگی تولید می‌شود، متشکل از تعدادی ایزو هورمون با اندازه‌های مولکولی متفاوت است. عملکرد بیولوژیک hCG حفظ جسم زرد یا Luteum Corpus طی حاملگی می‌باشد. همچنین بر روی تولید استروئیدها اثر می‌گذارد. سرم زن باردار تقریباً عمدتاً حاوی هورمون کامل است.

انواع رپید تست بارداری

رپید تست بارداری در 3 نوع کاستی، نواری و کیت الایزا ارائه می‌شوند که با یکدیگر کاملاً متفاوت هستند. برای مثال رپید تست‌های کاستی که به‌صورت مکانیکی عمل می‌کنند به نام تست بارداری خانگی نیز معروف هستند و با نمونه ادرار کار می‌کنند. اما از طرف دیگر رپید تست الایزا، مجموعه‌ای از محلول‌ها و متدهای آزمایشگاهی است که تکنیسین آزمایشگاه را قادر می‌سازد زیر 2 ساعت و بادقت 99% به شما خبر بارداری و یا عدم بارداری را بدهد.